تجزیه‌ و تحلیل کیفیت و اثرات محیط زیستی فضاهای سبز شهری (مطالعه‌موردی: منطقه 10 شهرداری تهران)

    در عصر حاضر از فضای سبز به دلیل اهمیت و نقش آن در حیات و توسعه شهرها به‌عنوان یکی از شاخص‌های توسعه­پایدار یاد می‌شود. تأثیرات فیزیکی و طبیعی این فضاها در سیستم شهری و بازدهی‌های مختلف اکولوژیکی، اجتماعی و اقتصادی آن در ساختار جوامع انکارناپذیر است؛ تا آنجا که کاربری فضای سبز در شهرها و سرانه آن از مباحث اساسی در برنامه‌ریزی و مدیریت شهری محسوب می‌شود. هدف از این تحقیق بررسی کیفیت زیست‌محیطی در منطقه 10 شهرداری تهران بر اساس فضای سبز موجود و ارائه توصیه‌های مناسب به‌ منظور بالا بردن کیفیت محیط‌زیست به سطح استاندارد می‌باشد. برای رسیدن به این هدف، مناطق فضای سبز با استفاده از تصویر ماهواره لندست-8 و شاخص نرمال شده پوشش­گیاهی (NDVI) استخراج شد. مناطق فضای سبز استخراج‌شده با شاخص‌های کیفیت هوا و تراکم جمعیت و با استفاده از روش شاخص نمایه‌سازی قیاسی در سطح هر بلوک، برای شناخت ارتباط این عوامل به‌ صورت کمی تجزیه ‌و تحلیل شدند. برای شناسایی مناطق با حساسیت بالا، نقشه وضعیت بحران زیست‌محیطی بر اساس تراکم جمعیت و درصد فضای سبز موجود ایجاد شد. نتایج حاکی از آن است که 3.25 درصد از کل منطقه 10 را فضای سبز در بر می‌گیرد؛ و همچنین 122 بلوک از 125 فاقد حداقل سرانه فضای سبز برای زندگی سالم هستند. به ‌منظور بالا بردن کیفیت شاخص­های زیست‌محیطی به سطح استانداردهای بین‌المللی، توصیه‌هایی در مورد مناطقی که فضای سبز باید در آن ایجاد شود ارائه گردید. این پژوهش برای پروژه‌های توسعه آینده، برنامه‌ریزی شهری در راستای حفظ کیفیت محیط‌زیست در سطح قابل قبولی اهمیت دارد.